Duurzamer boodschappen doen lijkt soms voorbehouden aan een kleine groep mensen die alles haalt bij natuurvoedings- en bulkwinkels. Die liggen niet altijd in de buurt, je betaalt er soms meer voor simpele producten en het is net die extra drempel waarin je na een lange werkdag geen zin meer hebt. Daarom delen we 10 tips om in je reguliere supermarkt duurzamer boodschappen te doen, zonder dat het extra tijd of moeite kost.
1 Verpakkingen mijden
Ook in de supermarkt kun je slim omgaan met verpakkingen. Dat doe je bijvoorbeeld door bewaarproducten in grote hoeveelheden te kopen. Denk aan een grote doos noten in plaats van een kleine hoeveelheid in een klein doosje of zakje. Ook rijst, pasta, granen en kruiden zijn heel geschikt om in grote hoeveelheden te kopen, omdat deze toch lang houdbaar blijven. Dat betekent onder aan de streep minder verpakkingsmateriaal. Kies bij voorkeur ook voor kartonnen verpakkingen in plaats van plastic en voor glas in plaats van blik.
2 Koop lokale producten
Veel producten, als avocado’s, bananen en sinaasappels, worden vanaf de andere kant van de wereld naar onze supermarkt vervoerd. Dat transport van voedingsmiddelen kost veel energie, bijvoorbeeld door het vervoer via het vliegtuig. Intussen groeien op Nederlandse bodem heel veel lekkere verse groenten en fruit, zoals appels, peren, peulvruchten, kool, aardappels en suikerbieten. Door wat vaker te kiezen voor lokale producten, draag je enorm bij aan het verminderen van de CO2-uitstoot. Bovendien hebben lokale groenten en fruit sowieso minder vaak een verpakking, omdat ze simpelweg een kortere tijd naar de winkel hebben afgelegd.
3 Eet met de seizoenen mee
In lijn met het kopen van lokale producten, ligt ook het eten van zoveel mogelijk seizoensgebonden groenten en fruit. Dat is bovendien veel lekkerder en goedkoper. Groeit er in Nederland dus palmkool in de grond? Probeer het dan gewoon en laat die broccoli uit Zuid-Amerika in de winkel liggen. Seizoensgebonden eten is een heel logische keuze voor jezelf en voor de aarde. Op de website van het Voedingscentrum vind je precies welke groenten en fruit in het seizoen zijn. En hoe leuk is het om een jaar lang uit te kijken naar de lekkerste verse aardbeien, appels en asperges!
4 Vermijd volumedeals
Een extra grote verpakking (plantaardige) zuivel voor hetzelfde geld? Gelet op de portemonnee is het inderdaad voordeliger, maar weet dan wel van tevoren zeker dat je het product ook daadwerkelijk opmaakt. Heb je maar een kleine hoeveelheid kwark nodig? Koop dan niet meer dan die hoeveelheid, ook niet als het in een goedkopere, grotere verpakking te vinden is. Uiteindelijk leidt het er alleen maar toe dat je veel weggooit, wat leidt tot voedselverspilling en dus hartstikke zonde is.
5 Eet vaker plantaardig
Kies vaker voor plantaardige producten. Vlees is ontzettend milieuvervuilend. Bij de productie komen veel broeikasgassen vrij, die de aarde opwarmen. De productie van veevoer en het transport kosten ongelofelijk veel energie en er komen bestrijdingsmiddelen, kunstmest en medicijnen bij kijken. Minder of geen vlees eten, is dus een betere optie. Het argument dat soja ook slecht zou zijn voor het milieu, gaat eigenlijk niet op, want 90% van alle geteelde soja wordt gebruikt als veevoer en dus niet voor vleesvervangers. Door het eten van vlees krijg je dus indirect veel meer soja binnen dan door het eten van een vega(n)burger. Vleesvervangers kun je overigens ook achterwege laten door te kiezen voor peulvruchten, zaden en noten.
6 Let op keurmerken
Een andere manier om duurzamer boodschappen te doen is door te letten op duurzaamheidskeurmerken, zoals Fairtrade, Rainforest Alliance, PlanetProof, Europees biologisch, Eko en Demeter. In de vorige editie kon je al een groot artikel lezen over keurmerken. Eerder genoemde keurmerken staan voor biologische voedingsmiddelen, waarbij ook nog eens wordt gewerkt aan de verduurzaming van het bedrijf. Kies dus voor Fairtrade chocolade en koffie in plaats van voor varianten zonder dit keurmerk.
7 Let op de houdbaarheidsdatum
In de supermarkt kun je natuurlijk letten op de houdbaarheidsdatum. Ben je van plan iets vandaag of morgen te eten? Koop het dan op datum, zodat de supermarkt het ook niet weg hoeft te gooien. Laat producten thuis nooit over de datum gaan, zodat je voedselverspilling tegengaat. Houd hiermee slim rekening bij het boodschappen doen.
TIP: Let ook op het verschil tussen THT en TGT. Producten met een THT-datum zijn vaak ook na de genoemde datum nog veilig te eten, alleen kan de smaak soms wel minder zijn. Ruik en proef dus na die datum of het product nog goed is. In dit filmpje legt het Voedingscentrum het verschil tussen de THT- en TGT-datum uit:
8 Ga niet alleen op het uiterlijk af
Koop groenten en fruit die er qua vorm en kleur niet perfect uitzien. Deze worden veel minder vaak verkocht en belanden daarom vaak bij het afval, terwijl je ze prima kunt eten!
9 Vermijd impulsaankopen
Verreweg de meeste invloed met duurzamer boodschappen doen heb je door gewoonweg minder te consumeren. Je laten verleiden door lokkertjes is dus geen duurzame keuze. Sojamelk 1+1 gratis? Hartstikke leuk, maar alleen zolang je binnen de houdbaarheidsdatum ook twee pakken op maakt. Anders leidt het opnieuw tot voedselverspilling en dat is zonde. Doe dus slim boodschappen. Je hebt niets aan méér producten voor minder geld als je ze vervolgens niet gebruikt.
10 Duurzamer boodschappen doen en de voorraadkast
Het is altijd fijn om te beseffen dat je voor een gerecht al vrijwel alles in huis hebt. Een grote voorraadkast aanleggen met producten uit de aanbieding, heeft voordelen voor de portemonnee en het dagelijks gemak, maar is het wel zo duurzaam? Van producten die niet snel bederven, zoals rijst, pasta en havermout, kun je eigenlijk nooit te veel hebben. Producten die snel bederven kun je beter niet in grotere voorraden kopen, denk vooral aan zuivel. Brood, muffins, cakes, soepen, stoofschotels en curry’s kun je prima invriezen. Die gerechten maak je dus bij voorkeur in big batches. Dat is duurzaam én handig voor op drukke dagen.
Dit artikel is eerder verschenen in Groener Wonen editie 3 2021.
