Steeds meer mensen besteden aandacht aan isolatie in hun huis. Bij nieuwbouwwoningen is het zelfs verplicht geworden om te zorgen voor een goede isolatie. Het helpt om de warmte in de winter binnenshuis te houden, waardoor je flink op je stookkosten kan besparen. Ook helpt isolatie de warmte buitenshuis te houden in de zomer. Toch blijkt dit laatste in praktijk soms wat genuanceerder te liggen. Wanneer de warmte namelijk eenmaal in je huis is gekomen, is het lastig om een goed geïsoleerd huis te koelen. Een nieuwbouwhuis koelen is ’s zomers vaak wenselijk om comfortabel te wonen. We vertellen je graag meer over kleine en grote aanpassingen om je huis te koelen.

Waarom een nieuwbouwhuis koelen?

Een nieuwbouwhuis koelen is al langere tijd een belangrijk vraagstuk. Door de klimaatverandering zijn de Nederlandse zomers steeds warmer aan het worden en zijn langdurige hittegolven geen uitzondering meer. Tegelijkertijd zijn we steeds meer bezig met het isoleren van onze woningen. In de winter is het erg prettig als de warmte binnenshuis blijft, maar in de zomer is dat niet wenselijk. Zeker tijdens extreem warme dagen kan de hitte lange tijd in de goed geïsoleerde huizen blijven hangen. Als de warmte eenmaal in je huis is gekomen, kun je er lastig weer vanaf komen.

In 2019 kaartte Gert Jan ’t Hart, directeur van Klimaatgarant, het belang van nieuwbouwhuizen koelen al aan in het BouwBeurs Nieuwscafé. Klimaatgarant levert energieneutrale woningen, waarbij zij gebruik maken van bodemwarmtepompen. Op basis van zijn praktijkervaring weet ’t Hart te vertellen dat de bodemwarmtepomp gemiddeld 800 uur aan het verwarmen is tegenover 2.500 tot 3.000 uur aan koelen. Vaak richten we ons op de verwarmingsvraag, maar in praktijk hebben we meer een koelbehoefte in goed geïsoleerde huizen.

Bekijk hieronder het complete interview:

Oververhitting

Vanaf 1 januari 2021 is het tijdens de bouw van nieuwbouwwoningen verplicht om maatregelen te nemen om oververhitting te voorkomen. De indicator die daarvoor is ontwikkeld heet TOjuli. Juli is vaak de warmste maand van het jaar en de T staat voor Temperatuur en de O voor Overschrijding. Hoe lager het TOjuli-getal is, hoe minder kans er is op oververhitting binnenshuis.

Tijdens de bouw wordt er vanaf januari dus al rekening gehouden met de kans op oververhitting bij het bouwen van een nieuwbouwwoning. Maar hoe kun je nu een bestaand nieuwbouwhuis of een ouder goed geïsoleerd huis koelen? Wanneer je in een ouder huis al energiebesparende maatregelen wilt toepassen, is dat een goed moment om niet alleen te letten op je verwarmingsbehoefte maar ook op je koelbehoefte. Ook als je geen grote aanpassingen op de planning hebt staan, kun je jouw woning koel houden met een aantal praktische tips die we hieronder toelichten.

Hoe kun je een goed geïsoleerd huis koelen?

Een goed geïsoleerd huis koelen kan op verschillende manieren:

• Balansventilatie
• Buitenzonwering
• HR++ glas in combinatie met zonwering
• Warmtepomp
• Airconditioning

• Balansventilatie

Balansventilatie zuigt schone lucht van buiten aan en voert de vervuilde lucht van binnen af. Vaak zijn deze systemen ook voorzien van een warmte-terugwin-unit. De koude lucht van buiten wordt dan opgewarmd met de warmte van de lucht die afgevoerd wordt. In de zomer keert het systeem om. Dan wordt de warme buitenlucht afgekoeld met de relatief koele lucht van binnen. Met behulp van dit ventilatiesysteem kun je dus zorgen voor een goed binnenklimaat en tegelijkertijd je (nieuwbouw)huis koelen.

• Buitenzonwering

Zonwering is een goede manier om de warmte van de zonnestralen buitenshuis te houden. Het is een relatief eenvoudige manier om een goed geïsoleerd huis te koelen.

• HR++ glas in combinatie met zonwering

Wanneer je jouw woning gaat isoleren, kijk je waarschijnlijk ook naar het glas. Een uitstekend moment om goed na te denken over welk vervangend glas je gaat kiezen. HR++ glas in combinatie met zonwering kan wel 80 procent van de warmte tegenhouden. Zeker met een raam op het zuiden is goed glas met zonwering belangrijk.

• Warmtepomp

Een aantal warmtepompen kunnen je huis zowel verwarmen als koelen. Je kan zowel passief als actief koelen. Bij passief koelen maak je met behulp van de circulatiepomp, die standaard in de warmtepomp zit, gebruik van de kou die zich in de grond onder je huis bevindt. De bron van deze warmtepomp bevindt zich metersdiep in de grond waar het kouder is.

Bij actief koelen wordt warme lucht omgezet in koude lucht of koud water. Daar heb je wel een compressor voor nodig, waardoor je warmtepomp wel extra stroom gebruikt. Wanneer je je warmtepomp combineert met zonnepanelen kun je deze extra energievraag ondervangen.

• Airconditioning

De meest bekende manier om je woning te koelen is met een airco. Het is niet de meest milieuvriendelijke optie. Airconditioners vragen namelijk veel energie. Je kan het gebruik van een airco wel duurzamer maken door gebruik te maken van zelf opgewekte energie uit zonnepanelen. Het is een goede manier om de overcapaciteit van je zonnepanelen te benutten. Vaak zet je de airco namelijk aan op de momenten dat je zonnepanelen ook de meeste energie leveren.

Vaak hoor je ook dat het koudemiddel in een airco slecht is voor het milieu. Dat is ook zo. Meestal worden er fluorkoolwaterstoffen gebruikt voor het koudemiddel en dat zijn broeikasgassen. Zolang het gas echter in de airco blijft zitten, is het niet schadelijk. Het is alleen een probleem als de leidingen of aansluitingen beschadigd raken. Dan kunnen de gassen namelijk vrijkomen. Het is daarom ook belangrijk dat je een airco door een professional laat verwijderen om te voorkomen dat deze gassen vrij komen. Regelmatig je airco laten onderhouden door een professional kan bovendien ook beschadigingen voorkomen. Inmiddels gebruiken de meeste nieuwe aircosystemen ook een ander soort koudemiddel dat een minder grote invloed heeft op het milieu. Ook is de ontwikkeling van natuurlijke koudemiddelen volop in gang.

Een energiezuinig nieuwbouwhuis koelen kan wel met een airconditioner. Het is echter wel goed om dan je energiebehoefte van te voren in kaart te brengen.

Nieuwbouwhuis koelen zonder grote maatregelen

Wanneer je al in je nieuwbouwhuis woont, zijn er ook manieren om je woning te koelen zonder grote maatregelen. Ook een goed geïsoleerd huis koelen kan met deze praktische tips:

• Houd je ramen en deuren overdag dicht. Sluit ook je gordijnen. Zo houd je de warmte van de zon buitenshuis. In de avond daalt de temperatuur buiten. Dan kun je je ramen goed tegen elkaar openzetten om de warmte kwijt te raken.
• Beperk je energieverbruik. Veel apparaten geven warmte af als ze aan staan. Alle energie die je in huis gebruikt, wordt daardoor uiteindelijk omgezet in warmte. Gebruik dus zoveel mogelijk energiezuinige apparaten of gebruik niet meer dan noodzakelijk is.
• Maak je dak groener. Heb je een plat dak? Een sedumdak helpt je om te koelen.
• Ga buiten koken. Je kookplaat zorgt voor extra warmte in huis. Een goede reden om buiten milieuvriendelijk te barbecueën. Bewaar ook zeker je ovengerechten voor het najaar en kies eerder voor een frisse salade.
• Plant een boom. Heb je een ruime tuin? Plant dan een boom. Bomen zorgen voor schaduw wat weer verkoelend werkt.

*Dit artikel is geschreven in samenwerking met Greenchoice.