Voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal is in 1998 van start gegaan met als doel: huishoudens voorzien van betrouwbare en onafhankelijke informatie op het gebied van het milieu, zodat ze goed afgewogen, duurzame keuzes kunnen maken. Simone Tresoor houdt zich als communicatieadviseur bij Milieu Centraal bezig met de onderwerpen energietransitie en duurzaam wonen. In Groener Wonen legt ze uit waarom je beter nog even kunt wachten met de aanschaf van een thuisbatterij.

Een thuisbatterij? Doe nog maar even niet

Laatst was ik bij een barbecue van vrienden die in een nieuwbouwwijk wonen, toen een buurman vroeg: “Zeg Simone, jij weet toch wat over verduurzamen? Wat is jouw mening over het aanschaffen van een thuisbatterij? Ik kreeg van de week een folder in de bus van een thuisbatterijaanbieder en dat klonk best wel positief.” Gingen vroeger de gesprekken vaak over de voetbaluitslagen of de toestand in de wereld, tegenwoordig wordt ook vaak het onderwerp duurzaamheid aangesneden. En dat vind ik mooi omdat het onderzoek van Milieu Centraal onderstreept waaruit blijkt dat mensen veel meer nadenken over duurzaamheid en zich dus bewuster worden.

Een thuisbatterij lijkt de oplossing voor vele problemen. Zo zou hij milieuvriendelijk zijn en kunnen helpen tegen netcongestie. En nog mooier: hij zorgt ervoor dat je veel meer stroom van je eigen zonnepanelen zelf gebruikt. Met een salderingsregeling die binnenkort waarschijnlijk wordt afgeschaft en de hele heisa over terugleverkosten zou dat een besparing kunnen betekenen, toch? Was het maar zo’n feest.

In de wijk van de barbecue heeft iedereen zonnepanelen en de woningen zijn goed geïsoleerd. De eerste warmtepompen zijn geïnstalleerd en het is begrijpelijk dat de bewoners denken: “Wat wordt mijn volgende stap om nog energiezuiniger te zijn?” Ik kauwde mijn aardappelsalade weg en zei tegen de buurman: “Doe nog maar even niet. Want al lijken de folders die thuisbatterijaanbieders door de brievenbus duwen louter positief, de realiteit is anders en in elk geval heel onvoorspelbaar.”

Laat ik beginnen met de harde cijfers: een lithiumbatterij van het type LFP (de standaard die tegenwoordig wordt aangeboden als thuisbatterij) van 6 kWh kost momenteel ongeveer € 5.000. Dit is inclusief de installatiekosten en omvormer. Die investering verdien je niet zomaar terug met de besparing op je energierekening. En mocht je heel altruïstisch denken: “Ja maar dat werkt goed tegen netcongestie”, moet ik je ook teleurstellen: op sommige momenten helpt het wel, maar op andere momenten verergert het juist de piekbelasting.

En als je denkt dat je met een thuisbatterij zelfvoorzienend in stroom kunt zijn, volgt nog een domper. Een aansluiting op het net blijft noodzakelijk. In de zomer wekken je zonnepanelen meer zonnestroom op dan de thuisbatterij kan opslaan. En in de winter wekken je zonnepanelen te weinig stroom op om de thuisbatterij vol te laden.

Maar er is meer: een thuisaccu wordt gemaakt van kritieke grondstoffen zoals lithium. Het kost veel energie om deze grondstoffen te delven en te verwerken tot batterijen. Dat draagt bij aan klimaatverandering.

Maar de buurman had zich ingelezen en was niet zomaar overtuigd: “Maar met een batterij kun je toch ook handelen met je stroom op de stroommarkt en dus verdienen?” Dat is wel zo, maar zoals iedere markt is ook de stroommarkt berucht onvoorspelbaar en niet elk jaar is zoals het jaar dat de energiecrisis uitbrak. We weten momenteel eenvoudigweg niet hoe lucratief deze onbalansmarkten zich gaan ontwikkelen in de toekomst.

Maar die folder van die thuisbatterijaanbieder dan, met het rekenvoorbeeld dat schetst binnen hoeveel jaar je de thuisaccu kunt terugverdienen? Mijn eerlijke antwoord? Dat moet je niet voor zoete koek aannemen. De rekenmodellen die daar achter zitten gaan vaak niet op voor een gemiddeld huishouden of gaan uit van prijzen op energiemarkten uit het verleden. En iedere belegger weet: in het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

Natuurlijk zijn er uitzonderingen, maar voor de overgrote meerderheid betekent het dat er momenteel nog te veel onzekere factoren zijn. Dus een thuisbatterij klinkt leuk, maar dat is hij (nog) niet.

Op de website van Milieu Centraal lees je welke alternatieven er voor de thuisbatterij zijn.