Van convectieverwarming overstappen op infraroodpanelen is een flinke verandering en roept veel vragen op. Waar plaats je een paneel en is het goedkoper? Hoe zit het met de gevolgen van de straling voor je gezondheid en hoe werkt zo’n paneel eigenlijk? Walid Atmar van IG Infrarood vertelt ons er meer over.

“Infraroodverwarming is eigenlijk verwarmen door middel van stralingswarmte. Dit werkt dus anders dan de traditionele (watergevoerde) convectieverwarming die we allemaal kennen. Convectieverwarming verwarmt de lucht in een ruimte door circulatie van de lucht in een ruimte. Infraroodstraling warmt juist niet de lucht op, maar je lichaam en objecten in een ruimte, zoals de vloeren en het meubilair”, legt Walid Atmar uit. Indirect wordt daarmee ook de luchttemperatuur in een ruimte hoger. “Een voordeel van deze manier van verwarmen is, dat het vrij direct warmte afgeeft en je dus sneller comfort ervaart dan bij convectieverwarming. De meest effectieve vorm van infraroodverwarming is in de vorm van panelen. Deze infraroodpanelen worden ook wel warmtepanelen genoemd. Soms wordt vloerverwarming ook infraroodverwarming genoemd, maar dat is helaas onterecht. Om infraroodverwarming te zijn, moet het verwarmingsoppervlakte namelijk 40% of meer van zijn verwarming afgeven met straling. Vloerverwarming kan dat in principe niet doen, want dan zou je vloer zo warm moeten zijn dat je er niet meer over kunt lopen. ‘Infrarood’ vloerverwarming is dus in de praktijk elektrische vloerverwarming, die net als gewone vloerverwarming, gewoon convectieverwarming is.”

Veiligheid

Het woord straling roept vaak negatieve connotaties op. Heel begrijpelijk volgens Walid Atmar, maar wel onnodig. “Infraroodpanelen geven elektromagnetische straling af die warm en comfortabel aanvoelt, maar geen negatieve invloed heeft op je gezondheid. Bovendien ervaren we stralingswarmte al langer, maar meestal nog niet met de intensiteit van een infraroodpaneel.” Voorbeelden van bekende vormen van stralingswarmte zijn bijvoorbeeld de warmte van de zon op een herfstdag of een terrasverwarmer. Wanneer je in de zon staat, voelt het warmer dan in de schaduw; stralingswarmte dus. “Wij herkennen de zorgen die mensen hebben rondom de termen straling en infrarood. Je ziet dat veel leveranciers het daarom ook ‘warmtepanelen’ noemen, dat klinkt veel zachter.”

Verwarmen met infrarood

“Binnen de wereld van infraroodverwarming kennen we korte golf- en lange golf- panelen. Het verschil wordt bepaald door de temperatuur van de panelen en de techniek van de panelen. Daardoor verschilt hun geschiktheid voor verschillende toepassingen. Korte golf-panelen geven intense, directe warmte af die snel objecten en mensen verwarmt, waardoor ze ideaal zijn voor gebruik in industriële omgevingen of werkplaatsen. Deze toepassing is ook zuiniger dan het volledig opwarmen van de lucht in bedrijfshallen, waardoor ze in aanmerking komen voor de zakelijke Energie Investeringsaftrek.

Lange golf-panelen daarentegen bieden een zachtere, gelijkmatige warmte die comfortabel aanvoelt en geschikt is voor binnenruimtes, zoals woonkamers en kantoren. Onder bepaalde voorwaarden mag infraroodverwarming worden ingezet als hoofdverwarming. “Het gebouw moet goed geïsoleerd zijn en een lage warmtevraag hebben. Zeker als je all-electric wilt gaan verwarmen, is dit een interessante optie. Gangbaar is om warmtepanelen aan het plafond te bevestigen, want op die manier wordt de warmte meer gelijkmatig verdeeld.”

Quality Label Infrared

Bij de aanschaf van een infraroodpaneel kun je op verschillende dingen letten. “Ga na of het paneel echt infrarood is. Het paneel moet dus een stralingsaandeel van minimaal 40% hebben. Zorg dat je het paneel kunt aan- en uitzetten, op basis van je aanwezigheid. Anders gebruik je energie, die je op dat moment helemaal niet nodig hebt.”

Daarnaast is er ook een Europees keurmerk, het Quality Label Infrared. “Dit keurmerk garandeert dat het warmtepaneel ook echt infrarood is, aan de hand van de 40%-norm. Een andere eis om te voldoen aan het keurmerk, is dat het productieproces aan de Europese norm voldoet. Zo waarborgen we een stukje kwaliteit.”

Energieverbruik

Infrarood presteert in de praktijk onder de juiste voorwaarden beter dan het volgens de bouwvoorschriften doet. Dit levert conflicten op. “Er wordt op dit moment geen onderscheid gemaakt tussen een elektrisch infraroodpaneel en een elektrische kachel”, legt Walid Atmar uit. “Terwijl een elektrische kachel de lucht verwarmt, waar een elektrisch infraroodpaneel straling afgeeft. Het levert dus met minder energie eenzelfde comfort. Dit brengt een uitdaging met zich mee. De bouwvoorschriften stellen eisen aan hoeveel energie er gebruikt mag worden voor het verwarmen van gebouwen en stellen ook eisen aan hoeveel energie er minimaal duurzaam opgewekt moet worden door het gebouw. De bouwvoorschriften bepalen hoeveel verwarmingsvermogen er nodig is om een woning op temperatuur te houden. Die voorschriften houden echter onvoldoende rekening met het verschil tussen straling en convectie. Bovendien schatten ze een veel hoger energieverbruik in dan in de praktijk gemeten. Het gevolg van een hoger theoretisch energieverbruik is dat er bijvoorbeeld ook meer zonnepanelen nodig zijn om aan de voorschriften te voldoen, waar vaak geen ruimte voor is. Daardoor worden er in de nieuwbouw en bij renovaties vaak andere keuzes gemaakt, terwijl in veel gevallen infrarood verwarming een technisch en economisch verantwoorde oplossing is.”

Aansluiting

“Gebruikmaken van infraroodpanelen als deelverwarming in bijvoorbeeld de badkamer of je werkkamer kan prima zonder aanpassingen in je elektriciteitsnet. Wil je infrarood inzetten als hoofdverwarming, dan moet je goed berekenen hoeveel je nodig hebt en wat dit betekent voor je net. Heb je bijvoorbeeld een oude woning en moet je de aansluitingen gaan verzwaren, dan moet je nadenken of dat nut heeft.

Infrarood panelen gebruiken elektriciteit om te verwarmen. Om infrarood als hoofdverwarming te gebruiken is het van belang om te beoordelen of dit energetisch verantwoord kan, en of het gebouw geschikt is. Laat je daarin adviseren door experts. We moeten daarbij ook oog hebben voor de netcongestie problematiek. Wanneer aan de juiste randvoorwaarden wordt voldaan, dan is infrarood verwarming niet meer of minder belastend op piekmomenten dan andere all-electric verwarmingssystemen. Over het algemeen moet infrarood verwarming kunnen in woningen met een 3x25A aansluiting. Wanneer er meer wordt gevraagd, dan kan het verstandig zijn om alternatieven te overwegen.”

Ontwikkelingen

“Infraroodpanelen met sensoren kunnen bijvoorbeeld zien waar mensen zitten in een gebouw en warmt dan alleen op die plaatsen op. Ook kan er op het moment dat er veel zonlicht is, op bepaalde plekken meer verwarmd worden dan de rest. Omdat je daarmee je duurzame energie direct gebruikt in plaats van teruglevert. Daarnaast zien we innovaties in panelen die gemotoriseerd zijn, zodat ze een beetje kunnen kantelen in de richting waar mensen zich bevinden. De meeste veranderingen zijn nu met name in de intelligentie en in de sturing om met zo weinig mogelijk energie zoveel mogelijk comfort te kunnen leveren.”

Meer lezen: IG Infraroodverwarming

Wat infrarood voor jou kan doen