In een ideale wereld wekken we allemaal onze eigen energie op. Helaas is niet elk dak geschikt voor zonnepanelen. Wil je toch investeren in duurzame, lokale energie? Dan kun je lid worden van een energiecoöperatie, waarbij je samen met buurtbewoners de handen ineen slaat voor de opwekking van zonne- of windenergie. In de gemeente Castricum wil de plaatselijke coöperatie CALorie ervoor zorgen dat Castricum zichzelf in 2030 van energie kan voorzien.
Wat is een energiecoöperatie?
Een energiecoöperatie is een initiatief van buurtbewoners, die samen lokale en duurzame energie opwekken. De opbrengst hiervan wordt gebruikt voor andere investeringen in de lokale gemeenschap. Ook energieleveranciers werken vaak samen met energiecoöperaties, waaronder Greenchoice. Volgens deze leverancier vormen dit soort projecten de basis voor een echte overgang naar 100 procent groene energie. Daarom werkt Greenchoice samen met ruim 100 energiecoöperaties en lokale energieprojecten in Nederland. De lokale energiecoöperatie CALorie is daar een voorbeeld van. CALorie heeft nu 500 leden, waarvan er 40 à 50 actief zijn. Deze kern verricht het meeste werk en dat allemaal op vrijwillige basis.
Zonder winstoogmerk
Om lid te worden van energiecoöperatie CALorie betaal je € 20 contributie per jaar. Daarmee steun je het initiatief en je kunt gratis advies krijgen over het verduurzamen van je woning door een kijkje te nemen bij andere bewoners. Als lid krijg je korting op een gesprek met een energiecoach, een warmtescan, een woonquickscan, een uitgebreid advies op maat en diverse inkoopacties zoals zonnepanelen.
CALorie heeft geen winstoogmerk en het contributiegeld wordt gebruikt voor investeringen. “Het meeste geld ontvangen we via subsidies vanuit de gemeente, provincie en van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Daarnaast heeft Greenchoice een mooie constructie voor ons bedacht. Wij krijgen een bijdrage van 35 euro voor elk lid van CALorie die bij Greenchoice energie afneemt”, legt Guus Wattel, coördinator van CALorie, uit.
Energieneutraal
CALorie heeft de ambitie om de gemeente Castricum in de komende tien jaar energieneutraal te krijgen. Guus: “We hebben in de afgelopen jaren al twee zonnecentrales gerealiseerd. Op het dak van het gemeentegebouw Schulpstet liggen 112 zonnepanelen en in het dorp Akersloot liggen 65 zonnepanelen op het gebouw waar de brandweer en groendienst gevestigd zitten. We hebben een groep leden die op zoek is gegaan naar nog meer daken en recent is duidelijk geworden dat er nog een derde dak is gevonden waar 400 zonnepanelen op kunnen.”
“Naast deze zonnecentrales stimuleren we bewoners om ook zelf zonnepanelen op het dak te nemen”, vervolgt Guus. “We hebben een kortingsactie opgezet voor zonnepanelen met een aanbieder en installateur uit de buurt. Daarnaast hebben we een grote isolatie installatie gedaan en we hebben een project gehad met een elektrische deelauto, maar dat ligt even op een lager pitje. Uiteraard kijken we ook naar de mogelijkheden voor een warmtenet en een kleine groep leden houdt zich bezig met eventuele windmolens. Daar hebben we wel discussie over met de gemeente. Windenergie hoort er volgens ons bij, maar we snappen ook wel dat je niet de hele gemeente vol kunt zetten met molens.”
“Wij denken vanuit de burger”
Energiecoöperatie CALorie heeft al aan veel projecten gewerkt, maar Guus is zich er wel van bewust dat je niet alleen kunt bouwen. Er is meer nodig: “Het belangrijkste agendapunt, tevens een grote uitdaging, is het stimuleren en motiveren van de bewoners. Ik denk dat het nog best een issue wordt want de gemeente pakt nu veel op. Dat zou iets positiefs moeten zijn, maar als de gemeente gaat zeggen hoe iets moet, dan creëer je weerstand. Vooral bij de mensen die de overheid al wantrouwen. Wij zien dit ook terug op onze informatieavonden. Mensen hebben kritiek, terwijl een paar jaar geleden alleen de enthousiaste voorlopers langs kwamen. Die mensen hoef je niet te overtuigen. En weet je, je moet mensen sowieso nergens toe dwingen. Je moet ze inspireren. Mensen moeten zich goed voelen bij de energietransitie. Gelukkig bestaat de meerderheid uit neutrale bewoners. Ze wonen een bijeenkomst bij, waarbij ze calculeren en overwegen. Deze mensen moet je veroveren en dat doe je door naar ze te luisteren. Dat is volgens mij het verschil tussen een burgerinitiatief en politici. Wij denken vanuit de burger.”
Energiebesparing
Waar volgens energiecoöperatie CALorie nog een grote winst te behalen valt, is in besparing. Er is daarom een werkgroep opgericht die zich hiermee bezighoudt. Deze groep geeft voorlichting en helpt met gezamenlijke isolatie. Ze richten zich daarbij voornamelijk op huizen van voor 1975 en dat zijn de helft van alle huizen in de gemeente, oftewel 7300 huizen.
Volgens Guus is alleen isolatie en het opwekken van duurzame energie niet de sleutel tot het uiteindelijke succes. Bij de energietransitie hoort ook minder energieverbruik, maar dat is nog niet zo eenvoudig. “De kachel een graadje lager, minder lang douchen, niet zo vaak met het vliegtuig”, noemt Guus op. “De valkuil zit hem in het idee dat we er wel komen met zonnepanelen. Dat is alleen niet zo. Ons gedrag moet gewoon anders. Dat lijkt voor veel mensen een grote moeite, maar je leven wordt echt niet moeilijker als je je een beetje aanpast!”
Dit artikel is verschenen in Groener Wonen 02 2020. Bestel jouw exemplaar via Vipwinkel.nl.
*Dit artikel is geschreven in samenwerking met Greenchoice.
