Overweeg je de aanschaf van een volledig elektrische auto? Wij hebben veel gestelde vragen over elektrisch rijden voor je op een rijtje gezet en geven je wat antwoorden die je kunnen helpen bij het maken van je keuze.

Kan ik het betalen?

De vraag zou ook kunnen zijn: wil ik een x bedrag betalen om elektrisch te rijden? Uit de ANWB Elektrisch Rijden Monitor 2024 blijkt dat vier op de tien Nederlanders wel elektrisch zou willen rijden. De aanschafprijs is voor veel mensen een spelbreker. De gemiddelde aanschafwaarde van een nieuwe elektrische auto was in 2024 € 46.022 terwijl de consument volgens het onderzoek van de ANWB er slechts € 34.436 voor wil betalen. Hoopgevend is wel dat het ‘gat’ dat er zit tussen de echte prijs en dat wat men wil betalen, steeds kleiner wordt. Elektrische auto’s zijn goedkoper in het gebruik dan een benzineauto omdat laden goedkoper is dan tanken (vooral als je thuis laadt) en een elektrische auto heeft minder onderhoud nodig omdat er minder bewegende onderdelen in de auto zitten.

Welke subsidieregels zijn er?

Er zijn steeds minder voordeeltjes voor mensen die elektrisch rijden. Zo krijg je geen overheidssubsidie meer als je een elektrische auto koopt. Dat was vorig jaar nog € 2950 op een nieuwe auto en € 2000 op een gebruikte auto. Tot nu toe betaalde je geen motorrijtuigenbelasting voor je elektrische auto. Dit gaat ook veranderen. Dit jaar krijg je op personenauto’s nog 75 procent korting maar dit wordt in de periode tot 2030 afgebouwd naar 0 procent. Heb je een plug-in hybride dan betaal je dit jaar 75 procent en vanaf 2026 krijg je helemaal geen korting meer. Voor leaserijders gaat de bijtelling voor de elektrische auto omhoog van 16 naar 17 procent.

Is het verstandig om een elektrische auto tweedehands te kopen?

Er komen steeds meer elektrische auto’s op de tweedehands markt, het gaat dan vooral om voormalige leasemodellen. Belangrijk bij de aanschaf van de auto is de actieradius. Oudere elektrische auto’s hebben vaak een beperkte actieradius. Of dat een probleem is, is afhankelijk van waarvoor je de auto nodig hebt. Maak je vooral korte stadsritjes of maak je vaak verre ritten? Bij korte stadsritjes is die beperkte actieradius niet zo’n probleem. Vooral niet als je thuis een laadpaal hebt. Overigens kost de aanschaf en installatie van een laadpaal gemiddeld € 2000. Laad je vooral onderweg, dan zijn de kosten vaak het dubbele van je tarief thuis. Een snellader is nog duurder.
Het bereik van je auto is ook afhankelijk van de conditie van je batterij.

Elk jaar neemt de capaciteit af met ongeveer 2 procent. Dit is deels ook afhankelijk van hoe de auto in het verleden is gebruikt. Vaak snelladen is bijvoorbeeld nadelig voor de capaciteit. Soms zit er nog garantie op de batterij en koop je de auto bij een BOVAG-autobedrijf dan krijg je garantie over de hele auto. Sommige garagebedrijven kunnen de batterij doormeten en zo bepalen wat de capaciteit is. Kan de garage dit niet, dan is het verstandig om uitgebreide proefritten te maken en zo de batterij te testen.

Hoe ga ik slim om met de actieradius?

Je rijstijl heeft een grote invloed op de actieradius van je elektrische auto. Met een paar aanpassingen kun je efficiënter rijden:
• Rijd rustig en versnel en rem geleidelijk. Een constante snelheid is energiezuiniger dan continu versnellen en afremmen. Een gemiddelde snelheid van 100 km per uur in plaats van 130 km per uur kan de actieradius met 10 tot 15 procent verhogen .
• Gebruik regeneratief remmen. Dit systeem zet de bewegingsenergie van de auto om in elektriciteit en laadt de batterij bij. Maak hier optimaal gebruik van. Dit kan tot 30 procent extra actieradius opleveren in stadsverkeer. Je moet wel even de tijd nemen om aan dit systeem te wennen als je je eerste elektrische auto rijdt.
• Houd je snelheid laag. Bij hogere snelheden neemt de luchtweerstand toe, wat meer energie verbruikt. Probeer onder de 120 km per uur te blijven voor een betere actieradius.

Hoe laad ik zo goedkoop mogelijk?

Laden bij je eigen paal thuis is in de regel het goedkoopst maar dit is natuurlijk wel afhankelijk van het energiecontract dat je hebt afgesloten. Heb je een dynamisch energiecontract, dan kun je handig gebruik maken van de goedkope laadmomenten. In combinatie met zonnepanelen kan laden ook heel interessant zijn. Zeker wanneer de salderingsregeling wordt afgeschaft en je zo min mogelijk stroom wil terugleveren aan het elektriciteitsnet. Als je laadpaal en je auto geschikt zijn voor bi-directioneel laden dan wordt dit helemaal interessant. Dan kun je je accu overdag opladen en ’s avonds kun je deze opgeslagen stroom weer gebruiken om bijvoorbeeld de wasmachine te laten draaien. Op deze manier is je elektrische auto een alternatief voor de nog steeds dure thuisbatterij.

Het is de moeite om je goed te verdiepen in de verschillende laadpalen die er bestaan. Sommige slimme systemen kunnen laden op het moment dat de stroom het goedkoopst is en bijvoorbeeld even terugschakelen als de energievraag in huis hoog is zodat je stoppen niet doorslaan.

Kun je ook slim laden in het buitenland?

Ga je met je elektrische auto op vakantie, dan moet je met verschillende zaken rekening houden. Zo moet je eerst uitzoeken of je laadpas in de landen waar je naartoe reist geaccepteerd wordt. Soms is het verstandig om ook lokale laadpasjes aan te vragen.
Houd er ook rekening mee dat je actieradius mogelijk wat minder groot is omdat je met meer mensen in de auto zit, je de auto hebt volgepakt met bagage en misschien ook nog met een dakkoffer rijdt. Het is verstandig om altijd te checken wat het tarief is van de laadpaal die je gebruikt.

Er zijn in Europa namelijk enorm veel laadpaalaanbieders en tarieven en regels kunnen landelijk, regionaal en zelfs lokaal verschillen. Sommige aanbieders hanteren een tarief per minuut en ook al is je auto al lang volgeladen, dan blijf je nog betalen (om laadpaalkleven te voorkomen). Dus de auto een hele nacht aan de laadpaal op de camping laten hangen kan je duur komen te staan. De rekening kan dan tot honderden euro’s oplopen. Zo kan elektrisch rijden toch nog onverwacht duur worden.

Eigenlijk is het overal het beste om een volgeladen auto meteen te verplaatsen. Bij veel elektrische modellen hoort een app waarin je precies kunt volgen hoe de batterij ervoor staat. Vrijwel overal geldt trouwens dat snelladen duurder is dan langzaam laden. De online routeplanner van de ANWB rekent precies voor je uit hoe vaak en waar je moet laden om op plaats van bestemming te komen. De tool baseert zich op het merk, model en uitvoering van je auto.

Is een elektrische auto echt schoner?

Veel mensen vragen zich af of een elektrische auto echt schoner is dan een brandstofauto. Een elektrische auto is zwaarder, de productie van de batterij vraagt veel kostbare en zeldzame grondstoffen waarvan het delven ook niet altijd even milieuvriendelijk verloopt en de vraag is of de stroom bij openbare laadpalen wel zo groen is.

Milieu Centraal heeft een helder antwoord op deze vraag. Elektrisch rijden scheelt 60 procent in de CO2-uitstoot in vergelijking met een benzineauto. En ja, in die berekening is ook de productie van de auto en de batterij meegenomen, net als het gebruik van de auto.

Fijnstof

Omdat de auto op elektriciteit rijdt, komt er geen fijnstof of stikstofoxide uit de uitlaat. Dat scheelt natuurlijk behoorlijk in de milieuvervuiling in gebieden waar veel auto’s rijden. Fijnstof komt ook vrij door slijtage: van de banden, van de remmen en van het wegdek. Die slijtage van het wegdek is bij benzineauto’s en elektrische auto’s hetzelfde. Maar bij het remmen boekt de elektrische auto veel winst en dat komt door het regeneratief remmen. Tijdens het remmen wordt de accu opgeladen en de remschijven worden alleen gebruikt bij lang en hard remmen. Door het accupakket is de elektrische auto zwaarder en daardoor slijten de banden wel sneller. Maar door de winst die je boekt bij het remmen is de netto fijnstofuitstoot van de elektrische auto 17 procent lager dan die van een benzineauto.

Kobalt

Bij de productie van de batterij worden kostbare grondstoffen gebruikt waaronder kobalt. Deze grondstof wordt ook in andere batterijen toegepast zoals smartphones. Je kunt je voorstellen dat wereldwijd de vraag naar kobalt enorm is toegenomen en soms wordt kobalt in illegale mijnen gedolven waar de arbeidsomstandigheden slecht zijn. Bovendien gebeurt het delven niet overal even milieuvriendelijk omdat er een zuurbad nodig is om het metaal uit de aarde te filteren. Het afval dat vrijkomt, moet op een goede manier worden verwerkt en mag niet in de natuur lekken. Niet overal wordt daar voldoende op toegezien.

Door moderne technieken is er minder kobalt nodig in batterijen en fabrikanten proberen kobalt te vervangen door nikkel. Volgens Milieu Centraal is dat lastig omdat kobalt ervoor zorgt dat de batterijen langer meegaan. Organisaties als Amnesty International roepen fabrikanten op om gebruik te maken van kobalt dat op een veilige manier is gewonnen door mensen die hiervoor een fatsoenlijk loon ontvangen. De Vereniging voor Elektrische Rijders meldt dat autobatterijen voor meer dan 95 procent te recyclen zijn. Volgens EU-regels moeten nieuwe batterijen nu al voor minstens 30 procent uit gerecyclede materialen bestaan.

Tip: Check je bandenspanning

Kijk in het instructieboekje van je auto wat de ideale bandenspanning is en pomp je banden elke twee maanden op. Daardoor rijdt je auto zuiniger, is de CO2-uitstoot lager en heb je meer grip op de weg. Deze voordelen gelden ook voor benzineauto’s.

Tip: Slim rijden in de winter

In de winter kan je actieradius met wel 30 procent afnemen. Wat helpt is je auto via de app voorverwarmen terwijl de auto nog aan de stekker hangt. Ga je vervolgens op pad en zit je alleen in de auto, zet dan alleen je stoelverwarming aan en laat de verwarming van de auto uit. Dit scheelt in het energieverbruik.